Liefde van A tot Z, en waarom dit verhaal zo dicht bij mijn leefwereld staat

Als er iets is waar ik de afgelopen twee jaar naar gezocht heb, dan was het wel herkenning in YA-verhalen. Liefde van A tot Z is een heuse aanwinst voor de vertaalde boekenmarkt want het bevat muslim en asian representatie maar ook representatie van een chronische ziekte. En dat zijn verhalen die we allemaal nodig hebben.

---

Met tranen in mijn ogen keek ik naar haar. Ze leek zo volkomen op haar gemak in het leven. Ik bedoel, dat meisje kon natuurlijk best allerlei soorten problemen hebben. Hoogstwaarschijnlijk had ze die ook. Het verschil was alleen dat als mensen haar voor het eerst zagen, er niet meteen een heleboel walgelijke gedachten bij hen opkwamen.

Het duurde eventjes voor ik dit boek opnam, maar het duurde nog langer om deze recensie te schrijven. Voor ik aan deze recensie begon staarde ik meer dan een uur naar een lege WordPress-pagina omdat ik echt even niet wist hoe ik mijn mening over dit boek rechtvaardig in tekstvorm moest gieten. Dit boek is alle sterren van de wereld waard en je moet gewoon het verhaal lezen om de kracht van dit boek te voelen.

Laat ons beginnen bij het begin: het verhaal wordt verteld vanuit twee standpunten: Adam en Zayneb. Zayneb is de enige moslima uit haar klas en wordt geschorst door haar islamofobe leraar. De periode waarin ze geschorst wordt brengt ze door bij haar tante in Doha, Qatar. Adam daarentegen is recent gediagnosticeerd met multiple sclerose, de ziekte waaraan zijn moeder overleed. Ze ontmoetten elkaar toevallig op het vliegtuig in Londen en zo begint het verhaal van Adam en Zayneb.

S.K. Ali heeft zoveel thema’s weten te verwerken in dit boek waardoor dit echt een boek is waar ik, en nog vele anderen, al jaren op aan het wachten waren. Naast het romantische aspect (obviously), bevat dit verhaal ook thematieken zoals racisme en diversiteit maar ook het omgaan van een recente diagnose. Waar racisme in ‘The Hate U Give’ of ‘Wat zou Martin doen?’ er vingerdik opligt (en terecht), maken we hier kennis met alledaags racisme. Uit dit verhaal blijkt dat ook de hele ‘kleine’ situaties erg pijn doen. Niet alleen haar islamofobe leerkracht maar ook buiten de schoolomgeving merk je dat Zayneb heel erg te kampen heeft met racisme. Mensen behandelen haar anders door haar achtergrond, door wie ze is. En dat aspect werd heel goed weerspiegelt uit onze eigen maatschappij, want racisme is, jammer genoeg, nog een groot onderdeel van onze wereld.

Het boek wordt verteld vanuit een soort dagboek-vorm. Adam en Zayneb houden er beide een Wonderen- en rariteitendagboek op na. Het was echt enorm verfrissend om te lezen vanuit dit soort standpunt omdat het je de kans geeft om in het hoofd van de personages te kruipen. Het las ook enorm vlot weg door de schrijfstijl, dus ja; ik heb wel genoten van deze stijl van vertellen. Ook aan de vertaling heb ik mij nergens gestoord.

Ik moet zeggen dat ik nog nooit een boek las vanuit het standpunt van personages met islamitische achtergrond. En dat bewijst nogmaals waarom dit boek zo nodig is op de boekenmarkt, want eigenlijk is dat best erg. Dus als je nog aanraders hebt, let me know.

Als je mijn recensie tot hier reeds gelezen hebt en je na al deze positiviteit nog iets negatief verwacht, dan moet ik je helaas teleurstellen. Dit boek was alles wat ik er van verwacht had, en misschien wel nog dat tikkeltje meer.

En toen, op de terugweg om haar af te zetten, kreeg ik dat tintelende gevoel dat ik sinds september af en toe heb gehad. In mijn armen en benen, alsof er piepkleine elektrische schokjes doorheen gaan, het tintelen dat me begin november had gedwongen om naar de dokter te gaan.

En vanaf deze scène begon de realiteit even voor mijn ogen te flitsen. Want bovenstaande quote is precies hoe het bij mij allemaal van start ging. Oke nee grapje, het was februari bij mij. Wie mijn blog al een tijdje volgt weet dat ook ik, een van de duizend ‘gelukkigen’ ben met de diagnose van multiple sclerose. Ik heb het nu (officieel) een 2,5 jaar en naast dat het iedere dag nog steeds een gevecht is, gaat het momenteel wel goed met mij. Ik kan niet klagen. Enorm veel citaten uit dit verhaal kwamen zo dicht bij mijn leefwereld, dat wanneer ik ze nu terug lees, ik nog steeds kippenvel krijg. Het besef dat alles van dag op dag kan veranderen, dat is best hard. Maar dat is het krijgen van eender welke diagnose sowieso ook. Je leven wordt ondersteboven gedraaid van dag op dag en dat is enorm hard om te beseffen, aangezien een diagnose in de meeste gevallen voor altijd is. En ‘altijd’ is een zeer lange tijd.

Ik heb heel lang gezocht naar herkenning in YA-verhalen om mij gehoord te voelen. Ik wil geen verhalen lezen waar MS sowieso een doodsvonnis betekent (wat het niet is voor de duidelijkheid) of waar de personages enorm getroffen zijn door de ziekte. Ik zocht naar personages die een ‘perfect’ leven kunnen leiden, gepaard met de dagelijkse struggles van de ziekte. Een personage die gelimiteerd wordt, maar niet in die mate dat er niets meer mogelijk is. Een personage dat er gewoon mag zijn, mét een happy ending. Adam heeft een moeilijke periode achter de rug, zeker na de eerste opstoten/aanvallen en de opstart van de medicatie en dat was zo herkenbaar. Ik ben echt de allerlaatste die de gevolgen van MS zal minimaliseren, maar niet alles hoeft neergeschreven te worden als verdriet en verderf. Ook wij verdienen ons geluk. MS is een groot onderdeel van je leven, en het vergt heel veel aanpassing om je er aan aan te passen. Maar het is mogelijk. Het is mogelijk om gelukkig te zijn, ook met MS.

---

Conclusie

Ik had ook dingen gelezen over Adams ziekte. Dat het geen doodvonnis hoefde te zijn. En al lezend had ik gepopeld om hem te vertellen wat ik had ontdekt. Hij moest het weten, hij moest zien dat er hoop was.

Hoe meer woorden ik neerschrijf over dit boek, hoe meer ik besef hoe goed dit boek was. Het was meer dan ik had verwacht, maar je moet het vooral zelf lezen om het ervaren. Misschien denk je dat ik wat bevooroordeeld ben om dit boek goed te vinden. Echter is dit niet zo, want ik heb ook al een aantal boeken gelezen waarin de representatie ‘net niet’ was of zelfs helemaal naast de kwestie. Maar zelfs wanneer je het aspect chronische ziekte weghaalt uit dit verhaal, dan nog is deze contemporary enorm maar dan ook enorm goed.

Misschien moet je het boek maar gewoon lezen.

Mocht je ooit vragen hebben na het lezen van dit boek, wees zeker niet bang om mij een berichtje te sturen.

---

Volg mij op Facebook / Instagram / Bloglovin / Pinterest / Goodreads

Ik wil Best of YA heel erg bedanken voor het opsturen van een (digitaal) recensie-exemplaar. Dit heeft mijn recensie op geen enkel vlak beïnvloedt. Meer informatie over mijn recensiebeleid vind je hier. Dit artikel bevat een aff.link.