Jen Minkman vertaalt onafgemaakte series verder | Uitgeverij DVP aan het woord

Ja, je leest het goed; Jen Minkman zet zich vast in een nieuw project! Het verder vertalen van onafgemaakte series. Een zeer interessant project, waardoor ik Jen een aantal vragen stelde. Benieuwd?

---

Het gebeurt wel vaker dat een serie niet wordt verder vertaald. Grotendeels zijn de verkoopcijfers en het kostenplaatje hiervan de grote oorzaak. We kunnen het niet onder stoelen of banken steken, maar een boek uitgeven kost geld. Een vertaald boek, nog veel meer. Dus in principe begrijp ik het wel dat een uitgeverij het overweegt om iets niet verder te vertalen. Maar de lezerskant begrijp ik ook. Zeker wanneer je andere talen buiten het Nederlands niet machtig bent, is het wel erg moeilijk om het einde van je serie te kunnen uitlezen. Maar geen nood; misschien kan Jen Minkman, oprichtster van Dutch Venture Publishing je wel een handje helpen.

---

Kun je jezelf even kort voorstellen?

Hoi allemaal, mijn naam is Jen Minkman, ik ben auteur van young adultboeken en sinds 2016 ook uitgever. Ik heb Dutch Venture Publishing opgericht om meer binnenlands talent een kans te geven, maar ook om minder bekende boeken uit het buitenland in de schijnwerpers te zetten. Hierbij moet je denken aan bestselling YA-schrijvers zoals Carrie Jones of Cyn Balog, die in de VS wel erg bekend waren tijdens de eerste golf aan YA-boeken (toen Twilight en The Hunger Games net hot waren) maar hier nooit zijn vertaald. Die heb ik nu wel in mijn fonds zitten. 

Hoe ben je op het idee gekomen om hiermee aan de slag te gaan? 

Ik zit op Facebook in een aantal YA-groepen en zag de laatste tijd steeds meer klachten langskomen van lezers die hun favoriete serie niet meer uit kunnen lezen omdat de Nederlandse uitgever met een serie stopte. Deze lezers zijn de brontaal niet (voldoende) machtig en zullen dus nooit weten hoe het verhaal afloopt. Hoe vaker ik het zag, hoe meer ik begon na te denken over een manier om die series toch af te maken, namelijk door de rechten van alleen dat laatste deel in een serie aan te kopen. Ik wist echter niet of dat een goed idee was en of het financieel haalbaar was. Om af te trappen ben ik toen eerst eens gaan kijken welke series er bovenaan iedereens lijstje stonden om ‘af te laten maken’, en uit die opiniepeiling in de YA-groep is toen een top 3 gerold. Bovenaan stond de Phobos-serie van Victor Dixen, op nummer twee stond Ember Queen van Laura Sebastian, en op drie het laatste deel in de Nimmernachtserie van Jay Kristoff.

Bij het uitgeven van boeken, en vooral vertalen, komt er een groot kostenplaatje bij kijken. Meestal is dit een van de grootste redenen waarom uitgeverijen ervoor beslissen om een serie niet verder te vertalen. Hoe is jouw visie hierop, aangezien jij het nu wel mogelijk maakt?

Ik weet precies waarom uitgeverijen ermee stoppen: dat heeft inderdaad met geld te maken. Ik heb er dus alle begrip voor als een uitgever vanwege te hoog oplopende kosten de stekker uit een serie trekt. Toch zit me dat niet helemaal lekker. Ik vind ergens dat als je de beslissing neemt een serie te gaan uitgeven, je er ook alles aan moet doen om het af te maken. Mijn visie op boeken uitgeven is als volgt: bij DVP hoeft niet elke titel winstgevend te zijn. Over de hele linie verdien ik namelijk nog steeds genoeg met de boeken die ik uitgeef, en de auteurs ook. Er zijn weleens boeken die prachtig zijn geschreven maar alleen geschikt zijn voor een select groepje lezers. Er zijn ook boeken die net ‘pech’ hebben, bijvoorbeeld doordat winkels voorzichtig zijn met inkopen (dat is nu met corona een behoorlijke factor) of omdat de bibliotheek het boek niet groots inkoopt. Dat is voor mij geen reden om een serie dan af te kappen of een auteur uit mijn fonds te verwijderen. Ik run mijn uitgeverij in feite als een socialistisch bedrijf. Iedereen heeft genoeg, en de sterkeren dragen de zwakkeren. Toen ik met dit plan startte, wist ik al dat ik in verband met kosten altijd een plan B heb, namelijk mezelf. Als de vertaling van Phobos 4 mij te veel zou gaan kosten (door het voorschot, door de eisen van de vertaler, door de andere marketing) zou ik het boek ook zelf kunnen vertalen. Ik ben de Franse taal machtig en ben een goede vertaler. Dat zou me dan alleen tijd kosten, geen hele zakken met geld. Gelukkig heb ik met zowel de Franse uitgever als met de vertaler van het boek een goede deal kunnen onderhandelen en ga ik dit project met vertrouwen tegemoet.

Is dit een eenmalig project of ben je van plan dit nog meer in de toekomst te gaan doen?

Zoals al een beetje blijkt uit het voorgaande verhaal staan er nog meer series op mijn lijst. Ember Queen is mijn volgende project. Ik heb vanmiddag (maandag 26 oktober) een videocall met de literair agent en ik heb er vertrouwen in dat ook dit project van de grond zal komen.

Hoe gaat dat proces eigenlijk in zijn werk? Want ik veronderstel dat je niet zomaar de rechten verkrijgt voor het verder vertalen van een serie?

Nee, je moet een voorschot betalen en een contract voor een aantal jaar tekenen. Je moet ook bij de Nederlandse uitgeverij die de eerdere delen heeft gedaan navragen of zij er geen probleem mee hebben en een beetje goodwill kweken. Tenslotte ondersteunen wij elkaar hierin. Zij hebben er baat bij dat ik nu deel 4 ga doen omdat de verkoop van de vorige delen daardoor wellicht aantrekt.

Is er een risico verbonden aan dit project?

Voor mijn gevoel niet. Een andere ondernemer zou zeggen dat het risico is dat er niet genoeg verdiend gaat worden, maar daar geloof ik niet in. Ik weet absoluut zeker dat ik hier een goed gevoel aan over ga houden, zelfs als het geen mega-megaproject gaat worden. En die passie voor boeken, daar doe ik het voor.

Hoe denk je dat het gaat lopen met de verkoopcijfers? Aangezien dat de reden is waarom heel wat uitgeverijen midden in een serie stoppen met vertalen?

Ik denk dat ik hier genoeg van ga verkopen om blij te zijn dat ik de beslissing heb genomen. Om de directe verkoop wat te stimuleren (dus direct bij de uitgeverij zelf) ga ik binnenkort een speciale preorderactie doen waarbij mensen een boek met gesigneerde bookplate kunnen kopen of een boek met bookplate en bijpassende goodies. Doordat ik de eerste 150 exemplaren direct verkoop en geen korting hoef af te dragen aan winkel of bieb, verdien ik daar het meeste op. Als mensen naast het net vissen kunnen ze vervolgens wel het boek gewoon al voorbestellen bij hun favoriete boekhandel. Uiteraard wil ik ook dat de boekwinkels in Nederland en Belgie er iets aan hebben, want die hebben het ook niet makkelijk in deze tijden.

Denk je dat er een manier is om dit fenomeen tegen te gaan? Het abrupt stoppen met vertalen bedoel ik dan.

Nee, over het algemeen niet. Zolang het bij grote uitgeverijen bij elk individueel boek om winst moet draaien, kun je dit niet voorkomen. Maar als bedrijven steeds meer naar het grote plaatje kijken en het verlies dat ze op de ene titel draaien opgevangen zien worden door een ander project dat wel heel goed loopt, ga je heel anders ondernemen en handel drijven. Zo ben ik ooit begonnen en zo zal ik doorgaan tot ik met pensioen ga 🙂 Het kan ook zijn dat crowdfundingacties steeds meer een rol gaan spelen. Dit is met social media tegenwoordig zoveel gemakkelijker dat ik overal kansen zie liggen dit gericht in te zetten.

En om af te sluiten: welke boeken staan er nog op de eventuele planning om te vertalen? Als je dit al mag meegeven natuurlijk. 

Ember Queen dus! Verder heb ik begrepen uit diverse bronnen dat de uitgeverij die de Nimmernachtserie uitgeeft nog geen definitief ‘nee’ heeft verkocht over deel 3, dus daar wacht ik nog even mee. Als Phobos en Ember Queen een succes blijken te zijn, waarom niet? De drempel voor Engelstalige boeken is sowieso een stuk lager voor mij, want ik ben tweetalig dus kan in geval van nood altijd zelf een hoop werk verrichten.

---

Welke onafgemaakte serie zou jij graag nog vertaald willen zien?